... کاوه در آستـانه

غوطه در خودم و شعرهای احمد شاملو

... کاوه در آستـانه

غوطه در خودم و شعرهای احمد شاملو

قفس

قفس

این زمزمه

این غریو

این بهاران

این قفس این قفس این قفس ای امان!

 

                                                           (بدون عنوان، درآستانه)

من ...

من عشق­ام را درسال بد یافتم

که می­­گوید «مایوس نباش»؟_

من امیدم را در یأس یافتم

مهتابم را در شب

عشق­ام را در سال بد یافتم

و هنگامی که داشتم خاکستر می­شدم

گر گرفتم.

 

زندگی با من کینه داشت

من به زندگی لبخند زدم،

خاک با من دشمن بود

من بر خاک خفتم،

چرا که زندگی، سیاهی نیست

چرا که خاک، خوب است.

                                                    (نگاه کن، هوای تازه)

یه شب مهتاب

                  ماه میاد تو خواب...

 

                                                    (شبانه، هوای تازه)

باران

تارهای بی­کوک و

کمان باد ولنگار

          

                باران را

                گو بی­آهنگ ببار!

 

غبارآلوده، از جهان

تصویری باژگونه در آب­گینه­ی بی­قرار

               

                باران را

                گو بی­مقصود ببار!

 

لبخند بی­صدای صدهزار حباب

در فرار

 

                باران را

                گو به ریشخند ببار!

 

*

 

چون تارها کشیده و کمان­کش باد آزموده­تر شود

و نجوای بی­کوک به ملال انجامد،

بارن را رها کن و

خاک را بگذار

                تا با همه گلوی­اش

                                       سبز بخواند

 

                باران را اکنون

                گو بازی­گوشانه ببار!

 

 

                                             26 دی 1355

                                                          رم

 

                                       (باران، دشنه در دیس)

بی آنکه دیده بیند

این

    فصل دیگری­ست

که سرمای­اش

                   از درون

درک صریح زیبایی را

                          پیچیده می­کند.

 

یادش به­خیر پاییز

                     با آن

توفان رنگ و رنگ

                    که بر پا

در دیده می­کند!

             

                             (فصل دیگر، شکفتن در مه)

شدن

نه

تو را برنتراشیده­ام از حسرت­های خویش:

پارینه­تر از سنگ

تردتر از ساقه­ی تازه­روی یکی علف.

 

تو را برنکشیده­ام از خشم خویش:

ناتوانی خرد

               از برآمدن،

گر کشیدن

             در مجمر بی­تابی.

 

تو را برنسخته­ام به وزنه­ی اندوه خویش:

پر کاهی

           در کفّه­ی حرمان،

کوه

     در سنجش بی­هودگی.

 

*

 

تو را برگزیده­ام

رغمارغم بی­داد.

گفتی دوستت می­دارم

و قاعده دیگر شد.

 

کفایت مکن ای فرمان «شدن»،

مکرر شو

مکرر شو!

 

                        (شبانه، ترانه­های کوچک غربت)

ترانه­ی ناسروده

ترانه­یی که نخواهم سرود

من هرگز

خفته­ست روی لبانم.

              ترانه­یی

              که نخواهم سرود من هرگز.

 

بالای پیچک

کرم شب­تابی بود

و ماه نیش می­زد

با نور خود بر آب.

 

چنین شد پس که من دیدم به رویا

ترانه­یی را

که نخواهم سرود من هرگز.

ترانه­یی پر از لب­ها

و راه­های دوردست،

ترانه­ی ساعات گمشده

در سایه­های تار،

ترانه­ی ستاره­های زنده

بر روز جاودان.

 

                               (فدریکو گارسیا لورکا، ترجمه: شاملو)

یک ۱۱ آذر دیگر

یکی کودک بودن

                    آه!

یکی کودک بودن در لحظه­ی غرش آن توپ آشتی

و گردش مبهوت آن سیب سرخ

بر آیینه.

 

 

یکی کودک بودن

در این روز دبستان بسته

و خش­خش نخستین برف سنگین بار

بر آدمک سرد باغچه.

 

*

 

در این روز بی­امتیاز

تنها

     مگر

          یکی کودک بودن.

 

                                                    (بی­نام، درآستانه)

 

 

             تولدم مبارک؟؟؟ 

 

 

وطن

بگذارید این وطن دوباره وطن شود.

بگذارید دوباره همان رویایی شود که بود.

بگذارید پیشاهنگ دشت شود

و در آن­جا که آزاد است منزلگاهی بجوید.

 

(این وطن هرگز برای من وطن نبود.)

 

بگذارید این وطن رویایی شود که رویاپردازان در رویای خویش داشته­اند.

بگذارید سرزمین بزرگ و پرتوان عشق شود

سرزمینی که در آن نه شاهان بتوانند بی اعتنایی نشان دهند

نه ستمگران اسبابچینی کنند

تا هر انسانی را، آن­که برتر از اوست از پا درآورد.

 

(این وطن هرگز برای من وطن نبود.)

 

آه بگذارید سرزمین من سرزمینی شود که در آن،

آزادی را

با تاج گل ساختگی وطن پرستی نمی­آرایند.

اما فرصت و امکان واقعی برای همه­کس هست،

زندگی آزاد است

 

و برابری در هوایی است که استنشاق می­کنیم.

 

(در این «سرزمین آزادگان» برای من هرگز

نه برابری در کار بوده است نه آزادی.)

 

                                                    (لنگستن هیوز، ترجمه: شاملو)

بر سرمای درون

همه

      لرزش دست و دل­ام

                                از آن بود

که عشق

            پناهی گردد،

پروازی نه

گریزگاهی گردد.

 

آی عشق آی عشق

چهره­ی آبی­ات پیدا نیست.

 

*

و خنکای مرهمی

                      بر شعله­ی زخمی

نه شور شعله

بر سرمای درون.

 

آی عشق آی عشق

چهره­ی سرخ­ات پیدا نیست.

 

*

غبار تیره­ی تسکینی

                          بر حضور وهن

و دنج رهایی

                بر گریز حضور،

سیاهی

          بر آرامش آبی

و سبزه­ی برگچه

                     بر ارغوان.

 

آی عشق آی عشق

رنگ آشنایت

پیدا نیست.

 

                  (بر سرمای درون، ابراهیم در آتش)